ناحیه ورنیکه ناحیه ای از مغز است که برای توسعه زبان مهم است. این ناحیه در لوب گیجگاهی در سمت چپ مغز قرار دارد، و مسئول درک یا فهمیدن زبان گفتاری و نوشتاری است، در حالی که ناحیه بروکا مربوط به تولید گفتار است. توسعه یا استفاده از زبان می تواند در نتیجه آسیب به منطقه ورنیکه در مغز، صدمه جدی ببیند.
زمانی که این ناحیه از مغز آسیب می بیند، اختلالی به نام زبان پریشی ورنیکه یا آفازی ورنیکه ایجاد می شود. در نتیجه فرد می تواند کلمات را به صورت روان و سلیس در کنار هم بچیند، اما عباراتی که بر زبان می آورد، فاقد معنی هستند.
موقعیت ناحیه ورنیکه در مغز
در حالی که موقعیت ناحیه ورنیکه گاهی به صورت عینی در نیمکره مغزی سمت چپ، نزدیک شیار بزرگی معروف به شیار جانبی دیده می شود، اما هنوز مکان دقیق این ناحیه مورد بحث است.
معمولاً تصور می شود که ناحیه ورنیکه در قسمت پشت لوب گیجگاهی قرار دارد، اگرچه محل دقیق آن می تواند متفاوت باشد. این ناحیه بیشتر اوقات اما نه همیشه، در نیمکره چپ مغز دیده می شود.
ناحیه ورنیکه چگونه کشف شد
دانشمندان علوم اعصاب پیشین علاقه داشتند کشف کنند که توانایی های خاص در کدام قسمت از مغز قرار گرفته اند. این نوع محلی سازی عملکرد مغز نشان می دهد که توانایی های خاصی مانند تولید و درک زبان، توسط قسمت های خاصی از مغز کنترل می شود.
یکی از پیشگامان این تحقیقات یک متخصص مغز و اعصاب فرانسوی به نام پل بروکا بود. در اوایل دهه 1870، پل بروکا منطقه ای از مغز را که با تولید زبان گفتاری مرتبط بود، کشف کرد. وی دریافت که آسیب به این منطقه منجر به ایجاد مشکل در تولید زبان شده است.
بروکا بیماری به نام لوبورن داشت که از سی سالگی قدرت تکلم خود را از دست داده بود، و نمی توانست صحبت کند. وقتی لوبورن درگذشت، بروکا یک آزمایش پس از مرگ بر روی مغز این مرد انجام داد، و در ناحیه ای از لوب پیشانی وی ضایعه ای پیدا کرد. این ناحیه از مغز اکنون به ناحیه بروکا معروف است، و مربوط به تولید گفتار است.
حدود 10 سال بعد، یک متخصص مغز و اعصاب به نام کارل ورنیکه نوع مشابهی از مشکلات را شناسایی کرد، که در آن بیماران قادر به صحبت بودند، اما در واقع قادر به درک زبان نبودند. بررسی مغز بیمارانی که از این مشکل زبانی رنج می برند، ضایعاتی را در محل اتصال لوب های آهیانه، گیجگاهی و پس سری نشان داد.
این ناحیه از مغز اکنون به ناحیه ورنیکه معروف است، و با درک زبان گفتاری و نوشتاری ارتباط دارد.
زبان پریشی یا آفازی ورنیکه
وقتی ناحیه ورنیکه در اثر ضربه یا بیماری آسیب دیده باشد، ممکن است زبان پریشی یا آفازی ایجاد شود. آفازی نوعی اختلال در زبان است که بر توانایی فرد در درک و تولید ارتباط گفتاری و نوشتاری تأثیر می گذارد. این نوع زبان پریشی به نام آفازی ورنیكه شناخته می شود، اما گاهی اوقات به عنوان آفازی روان، آفازی حسی یا آفازی پذیرنده نیز عنوان می شود.
آفازی ورنیکه نوعی اختلال زبانی است که به دلیل آسیب رساندن به ناحیه ورنیکه مغز، بر درک زبان و همچنین تولید زبان معنی دار تأثیر می گذارد.
طبق اعلام انجمن ملی آفازی، مبتلایان به آفازی ورنیکه می توانند به طور مکرر گفتاری تولید کنند، که به نظر طبیعی و از نظر دستوری صحیح است. محتوای واقعی این گفتار چندان منطقی نیست. کلماتی که وجود ندارند و بی ربط هستند، اغلب در جملاتی که این افراد تولید می کنند، گنجانده شده است.
علائم آفازی ورنیکه عبارتند از:
- ساختن کلمات بی معنی
- تولید جملاتی که قابل درک نیستند
- صحبت کردن به روشی که به نظر طبیعسیت، اما فاقد معنی می باشد
- مشکل در تکرار کلمات یا عبارات
- عدم اطلاع از مشکلات گفتاری
افراد مبتلا به آفازی ورنیکه در درک زبان گفتاری مشکل دارند، اما قادر به تولید اصوات، عبارات و زنجیره کلمات هستند. در حالی که این گفته ها ریتم یکسانی با گفتار عادی دارند، اما زبان نیستند. زیرا هیچ اطلاعاتی را منتقل نمی کنند. این نوع آفازی هم بر روی زبان گفتاری و هم بر زبان نوشتاری تأثیر می گذارد.
به منظور درک بهتر اینکه چگونه آسیب به ناحیه ورنیکه مغز بر زبان تأثیر می گذارد، مشاهده یک کلیپ ویدیویی از یک فرد مبتلا به آفازی ورنیکه می تواند برایتان مفید باشد.
انجمن ملی آفازی تخمین می زند که حدود 25 تا 40٪ افرادی که سکته کرده اند، نوعی آفازی را تجربه می کنند.
سکته مغزی یکی از علل شایع است، اما آفازی ورنیکه همچنین می تواند نتیجه آسیب های ناشی از ترومای مغزی، اختلالات عصبی، تومورهای مغزی و عفونت های مغزی باشد.
دیدگاه های مدرن
در اصل اعتقاد بر این بود که ناحیه ورنیكه مسئول ایجاد گفتار معنادار است، در حالی ناحیه بروكا مسئول تبدیل گفتار به صداهای قابل فهم است.
امروزه، محققان می دانند که درک و تولید زبان یک فرآیند پیچیده است، که شامل شبکه ای از مناطق مختلف مغز می باشد. به عنوان مثال، مطالعات نشان می دهد که منطقه ورنیکه در درک گفتار معنی دار و همچنین بخشی از تولید گفتار نقش دارد.
به علاوه، شواهد نشان می دهد که آسیب به ناحیه ورنیکه در مغز همیشه منجر به مشکلات در درک زبان نمی شود. بر اساس چنین شواهدی، روشن است که زبان بیش از یک یا دو ناحیه مختلف مغز را درگیر می کند.
بیشتر بخوانید: پاسخ جنگ یا گریز چیست
