فواید ذهن آگاهی برای کودکان و نوجوانان

امروزه کودکان و به خصوص نوجوانان دلایل زیادی برای تجربه احساس استرس دارند. سطح استرس دانش آموزان آمریکایی، به دلایل مختلفی از جمله سنگینی دروس و برنامه های کامل ورزشی، تا دوستی ها و حتی خشونت در مدرسه، در حال افزایش است. مشکلات محیطی مانند تغییرات آب و هوایی در استرس کودکان و نوجوانان تأثیر دارد. طبق مطالعه انجام شده توسط مرکز تحقیقات پیو، 61٪ از نوجوانان برای کسب نمرات خوب تحت فشار هستند. و 29٪ احساس فشار زیادی می کنند تا از نظر اجتماعی مورد قبول باشند. به علاوه، فشارهایی نیز برای شرکت در تمرینات ورزشی، فعالیتهای فوق برنامه و ورود به یک دانشگاه خوب وجود دارد. حتی صرفا فقط پرداختن به زندگی روزمره نیز می تواند استرس زا و طاقت فرسا باشد. این استرس و فشار را با افزایش میزان اضطراب و افسردگی در بین نوجوانان ترکیب کنید، و جای تعجبی نیست که بهبود سلامت روان به یکی از نگرانی های اصلی والدین و مربیان تبدیل شده است. بیشتر افراد به ذهن آگاهی به عنوان راهی برای کمک به کودکان و نوجوانان در کنار آمدن با فشارهای روانی و احساسات منفی در زندگی شان متوسل می شوند.

ذهن آگاهی چیست؟

در ساده ترین اصطلاحات، ذهن آگاهی به معنای توجه کامل به چیز خاصی است، و در آن لحظه فرد به چیز دیگری فکر نمی کند.

هنگامی که کودکان و نوجوانان بر روی ذهن آگاهی تمرکز می کنند، سرعت خود را در زندگی کمتر می کنند، کمی وقت می گذارند، و بر روی چیزی تمرکز می کنند. به گونه ای که هم آرامش بخش و هم بدون استرس باشد. مدیتیشن ذهن آگاهی معمولاً ترکیبی از تمرینات تنفسی، تجسم، آگاهی از بدن، و آرامش را شامل می شود.

ذهن آگاهی چگونه به کودکان و نوجوانان کمک می کند

ذهن آگاهی برای کودکان و نوجوانان این امکان را می دهد که وقتی در زندگی خود با مسئله ای دشوار روبرو می شوند، بتوانند با آن کنار بیایند. همچنین هنگامی که باید توجه خود را به چیز خاصی متمرکز کنند و اجازه ندهند عوامل حواس پرتی آن ها را از مسیر خود خارج کند، می توانند از ذهن آگاهی استفاده کنند. هرچه کودکان و نوجوانان بیشتر ذهن آگاهی را تمرین کنند، بهتر به آن عمل خواهد کرد.

به علاوه، ذهن آگاهی واقعاً کار می کند. در حقیقت، تحقیقات نشان می دهد که تمرین ذهن آگاهی می تواند دامنه توجه را برای هر کسی، از جمله جوانان مبتلا به اختلال بیش فعالی با کمبود توجه که اغلب در توجه کردن مشکل دارند، بهبود بخشد. به طور کلی، افرادی که ذهن آگاهی را یاد می گیرند قادر به توجه بهتر هستند، و حواسشان کمتر پرت می شود. ذهن آگاهی همچنین به افراد کمک می کند تا در شرایط پر استرس آرامش خود را حفظ کنند، از ناراحتی زیاد جلوگیری کنند، با دیگران بهتر کنار بیایند و صبورتر باشند. ذهن آگاهی حتی می تواند بر یادگیری نیز تأثیر بگذارد، به کودکان و نوجوانان کمک کند تا شنوندگان بهتری شوند، و در کل به آنها کمک کند تا احساس خوشبختی کنند.

دوران کودکی و نوجوانی مراحل مهمی در روند رشد جوانان است. آنچه در این مراحل از زندگی رخ می دهد، پایه و اساس سلامت روان آن ها در آینده خواهد بود.

ذهن آگاهی به دانش آموزان کمک می کند تا یاد بگیرند که چگونه در موقعیت های مختلف کمی مکث کنند، و به جای اینکه فقط واکنش نشان دهند، با روش متفکرانه به شرایط موجود پاسخ دهند. این مهارت به ویژه هنگامی که با چالش هایی روبرو می شوند، یا با کودکانی زورگو روبرو می شوند، بسیار مفید است.

جای تعجب نیست که تمرین ذهن آگاهی برای کودکان و نوجوانان کمک کند تا یاد بگیرند چگونه استرس خود را کنترل کنند، احساسات خود را تنظیم کنند، روی کار مورد نظر خود تمرکز کنند، و دیدگاه مثبتی نسبت به زندگی خود داشته باشند.

همچنین کودکان و نوجوانانی که از ذهن آگاهی استفاده می کنند، درک بهتری از نحوه کار مغز خود دارند. حتی ممکن است در آن ها احساس کنجکاوی در مورد چگونگی عملکرد ذهنشان و احساسی که دارند، ایجاد شود که می تواند به درک عمیق تری از خود منجر شود. تحقیقات نشان داده است که وقتی از ذهن آگاهی در مدارس استفاده می شود، در نتیجه می تواند طیف وسیعی از فواید شناختی، احساسی و اجتماعی را فراهم کند.

فواید شناختی

تحقیقات نشان داده است که آموزش ذهن آگاهی برای کودکان و نوجوانان می تواند بر مهارت های شناختی آن ها، به ویژه عملکردهای اجرایی که توسط مغز انجام می شود، تأثیر بگذارد. عملکردهای اجرایی مسئول توانایی فرد در توجه، تغییر تمرکز، سازماندهی اطلاعات، به خاطر سپردن جزئیات و برنامه ریزی هستند.

در حقیقت، در مطالعه ای بر روی دانش آموزان کلاس سوم طی یک دوره هشت هفته ای مشخص شد هنگامی که یک برنامه ذهن آگاهی در مدرسه اجرا شده، دانش آموزان شرکت کننده در این برنامه در مقایسه با سایر دانش آموزان در تنظیم رفتار خود و تمرکز بر کارهای در حال انجام خود پیشرفت هایی را از خود نشان داده اند.

به علاوه، مطالعه دیگری نشان داد که دانش آموزان شرکت کننده در یک برنامه ذهن آگاهی 24 هفته ای نمرات بهتری را در فعالیت های مبتنی بر توجه نسبت به سایر دانش آموزان در دوره ابتدایی کسب کردند. به همین ترتیب، مطالعه ای بر روی کودکان پیش دبستانی نشان داد که دانش آموزان با کمک یک برنامه آموزشی ذهن آگاهی در آزمون های عملکرد تحصیلی نمره بهتری کسب کرده اند. همچنین این دانش آموزان پیشرفت بیشتری در زمینه هایی که موفقیت تحصیلی آینده شان را پیش بینی می کنند، نشان دادند.

ذهن آگاهی
Pexels/ Mindfulness

فواید احساسی

سلامت عاطفی یا احساس مثبت بهزیستی، قسمت مهمی از زندگی هر کودک است. این احساس نه تنها پایه ای برای سلامت روان است، بلکه می تواند به جلوگیری از مسائل بهداشت روان شامل موارد زیر نیز کمک کند:

  • اضطراب
  • استرس
  • افسردگی
  • مشکلات مربوط به عزت نفس
  • تعاملات اجتماعی

به طور کلی، ذهن آگاهی برای کودکان و نوجوانان یا مشارکت در فعالیت های ذهن آگاهی نه تنها می تواند به دانش آموزان در کنترل استرس کمک کند، بلکه باعث افزایش احساس خوب در آن ها نیز می شود. به عنوان مثال، مطالعه ای نشان داد که دانش آموزان پس از شرکت در یک برنامه ذهن آگاهی، احساس خوش بینی می کنند. به همین ترتیب، مطالعه دیگری نشان داد که تعدادی از نوجوانان پس از شرکت در یک برنامه پنج هفته ای ذهن آگاهی و کاهش استرس، احساس آرامش، خواب بهتر و احساس رضایت بیشتری دارند.

فواید اجتماعی

مشکل در تعامل و برقراری ارتباط با دیگران می تواند منجر به مشکلاتی در جو مدرسه، یادگیری، و درک فرد شود. اما تحقیقات نشان داده است که برنامه های ذهن آگاهی برای کودکان و نوجوانان این مهارت ها را بهبود می بخشد، و منجر به نتایج مثبت در مدرسه می شود.

به عنوان مثال، یک برنامه پنج هفته ای ذهن آگاهی در یک مدرسه ابتدایی منجر به مشارکت بهتر دانش آموزان در فعالیت های کلاسی شد. به همین ترتیب، یک برنامه ذهن آگاهی در یک دبیرستان به افزایش احترام و مراقبت متقابل در بین دانش آموزان و بهبود فضای مدرسه کمک کرد.

فواید دیگر

تحقیقات نشان داده است که ذهن آگاهی برای کودکان و نوجوانان توانایی آن ها را در تنظیم احساسات، و همچنین احساس دلسوزی و همدلی آن ها را افزایش می دهد. همچنین ذهن آگاهی به طور گسترده ای یک درمان موثر برای افرادیست که در هر سن و سالی با پرخاشگری یا سایر مشکلات بهداشت روان مانند اضطراب سر و کار دارند. و حتی می تواند برای کاهش اثرات دردناک خشونت مورد استفاده قرار گیرد.

همچنین ذهن آگاهی می تواند به عنوان ابزاری برای تقویت خودپنداره یا مفهوم خود، بهبود مهارت های برنامه ریزی و کنترل محرک ها مورد استفاده قرار گیرد. هنگامی که ذهن آگاهی به طور موثر در مدارس استفاده شود، می تواند تعداد مراجعه دانش آموزان به دفتر مدیر را کاهش دهد، میزان زورگویی در مدرسه را کاهش دهد، و میزان حضور دانش آموزان را در مدرسه بهبود بخشد.

به طور کلی، ذهن آگاهی برای این است که کودکان و نوجوانان در افکار و اعمال خود تأمل کنند، و یاد بگیرند که چگونه گزینه های بهتری را انتخاب کنند. آن ها سعی خواهند کرد تا هیچ واکنش سریعی نسبت به مسائل موجود در محیط خود نشان ندهند، بلکه در عوض با روش های متفکرانه و هدفمند به آنها پاسخ می دهند.

در نهایت، زمانی که کودکان و نوجوانان می فهمند که می توانند افکار، احساسات و اعمال خود را کنترل کنند، نه تنها انتخاب های بهتری خواهند داشت، بلکه احساس کنترل بیشتری بر روند تصمیم گیری خود دارند.

بیشتر بخوانید: مفهوم خود یا خودپنداره چیست

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.