خودآگاهی به معنای توانایی دیدن به وضوح و عینی خود از طریق تأمل و درون نگری می باشد. گرچه دستیابی به عینیت کامل درباره خود ممکن نیست (بحثی که در طول تاریخ فلسفه همچنان ادامه دارد)، اما مطمئناً درجاتی از خودآگاهی در یک طیف وجود دارد.
اگرچه همه یک تصور بنیادی از خودآگاهی دارند، اما دقیقاً نمی دانیم از کجا ناشی می شود، پیش نیازهای آن چیست یا چرا به نظر می رسد برخی از ما نسبت به دیگران خودآگاهی بیشتر یا کمتری داریم. اینجاست که نظریه خودآگاهی ارائه می شود، و پاسخ های بالقوه ای را برای پرسش هایی از این قبیل ارائه می دهد.
نظریه خودآگاهی
نظریه خودآگاهی مبتنی بر این ایده است که شما افکار خود نیستید، بلکه موجودی هستید که افکار شما را مشاهده می کند. شما متفکر، مستقل و جدا از افکار خود هستید.
ما می توانیم روز خود را بدون اینکه به ذهن خود چیزی اضافه کنیم، بدون فکر کردن، احساس کردن و عمل کردن خاصی بگذرانیم. با این حال، همچنین می توانیم توجه مان را به خود درونی مان متمرکز کنیم، توانایی که دووال و ویکلاند آن را “خودسنجی” نامگذاری کردند.
وقتی خودسنجی می کنیم، می توانیم کمی به این موضوع بپردازیم که آیا فکر می کنیم و احساس می کنیم، و آنطور که باید “عمل می کنیم”، یا از معیارها و ارزش های خود پیروی می کنیم. این کار به عنوان مقایسه با استانداردهای صحت و درستی ما ذکر می شود. ما این کار را روزانه و با استفاده از این استانداردها به عنوان راهی برای قضاوت در مورد درست بودن افکار و رفتارهای خود انجام می دهیم.
استفاده از این استانداردها یکی از مولفه های اصلی تمرین خودکنترلی است. زیرا ارزیابی و تعیین می کنیم که آیا برای رسیدن به اهداف خود انتخاب های درستی انجام می دهیم یا نه.
فواید اثبات شده خودآگاهی
همانطور که می توان حدس زد، تمرین خودآگاهی فواید زیادی دارد:
- می تواند ما را خلاق تر و پویاتر کند، مقبولیت ما را تقویت کند و رشد فردی مثبت را تشویق کند.
- این امکان را به ما می دهد که بتوانیم چیزها را از دید دیگران ببینیم، خودکنترلی را تمرین کنیم، خلاقانه و سودمندانه کار کنیم، و نسبت به خودمان، کارمان و همچنین عزت نفس کلی خود احساس غرور کنیم.
- منجر به تصمیم گیری بهتر می شود.
- می تواند ما را در شغل خود و برقراری ارتباط در محل کار بهتر کند، و اعتماد به نفس و رفاه مربوط به شغل مان را ارتقا بخشد.
این مزایا دلیل کافی برای تلاش جهت بهبود خودآگاهی است، اما این لیست به هیچ وجه جامع نیست. خودآگاهی این توانایی را دارد که تجربه و کارآزمودگی شما را تقریبا در همه زمینه ها افزایش دهد، زیرا یک ابزار و روشی است که می تواند در هر مکان و هر زمان مورد استفاده قرار گیرد، تا در لحظه نسبت به خود آگاه باشید، واقع بینانه خود و وضعیتتان را ارزیابی کنید، و همچنین به شما در انتخاب های مناسب کمک می کند.
راه هایی برای افزایش خودآگاهی
روش های زیادی برای ایجاد و تمرین خودآگاهی وجود دارد، در این قسمت برخی از موثرترین موارد ذکر شده است:
ذهن آگاهی و مدیتیشن را تمرین کنید
ذهن آگاهی به حضور در لحظه و توجه به خود و پیرامون تان اشاره دارد، تا اینکه در فکر فرو بروید یا نشخوار ذهنی و رویاپردازی کنید.
مدیتیشن عملی است که توجه شما را به یک چیز مانند نفس کشیدن، مانترا یا احساس متمرکز می کند، و اجازه می دهد به جای اینکه افکار خود را حفظ کنید، از آن ها دور شوید.
هر دو روش می تواند به شما کمک کند تا از وضعیت درونی و عکس العمل های خود در برابر مسائل بیشتر آگاه شوید. همچنین می توانند به شما کمک کنند تا افکار و احساسات خود را شناسایی کرده و از گرفتار شدن در آن ها جلوگیری کنید.
یوگا تمرین کنید
یوگا یک تمرین فیزیکی است، اما به همان اندازه هم یک تمرین ذهنی است. در حالی که بدن شما در حال کشش و خم شدن و انعطاف پذیری است، ذهن شما نیز در حال یادگیری نظم، پذیرش خود و آگاهی است. شما نسبت به بدن و تمام احساساتی که ظاهر می شوند، و از ذهن و افکار حاصل از آن آگاهی بیشتری پیدا می کنید.
حتی می توانید یوگا را در کنار ذهن آگاهی یا مدیتیشن انجام دهید، تا خودآگاهی خود را تقویت کنید.
برای تفکر و تأمل کردن وقت بگذارید
نکته مهم این است که افکار، احساسات و رفتارهای خود را مرور کنید تا ببینید کجا استانداردهای خود را رعایت کرده اید، کجا آن ها را نادیده گرفته اید، و کجا می توانید پیشرفت کنید.
همچنین می توانید در مورد استانداردهای خود تأمل کنید تا ببینید آیا آن ها استانداردهای خوبی هستند که بتوانید خود را با آن ها بسنجید. می توانید سعی کنید آن ها را در یک ژورنال بنویسید، با صدای بلند صحبت کنید، یا بی صدا بنشینید و فکر کنید، هرچیزی که به شما کمک می کند تا در مورد خود تأمل کنید.
ژورنال نویسی

مزیت ژورنال نویسی این است که به شما اجازه می دهد افکار و احساسات خود را شناسایی، شفاف سازی و قبول کنید. این کار به شما کمک می کند آنچه می خواهید، آنچه برای شما ارزش دارد و آنچه را که برای شما مفید است،کشف کنید. همچنین می تواند به شما کمک کند تا آنچه را نمی خواهید، برای شما مهم نیست و به درد شما نمی خورد، بشناسید.
از افرادی که دوستشان دارید سوال کنید
بسیار مهم است که احساس کنیم خود را از درون می شناسیم، اما بازخورد خارجی نیز به ما کمک می کند. از خانواده و دوستان نزدیک خود در مورد آنچه درباره شما فکر می کنند، بپرسید. از آن ها بخواهید که شما را توصیف کنند، و ببینند چه چیزی در مورد شما درست است، و چه چیزی شما را شگفت زده می کند.
وقتی ژورنال نویسی می کنید یا در مورد خود تأمل می کنید، صحبت های آن ها را به دقت در نظر بگیرید و درباره آن ها فکر کنید. البته، كلام هر كسی را به عنوان انجیل در نظر نگیرید. شما باید با افراد مختلفی صحبت کنید تا دید کاملی از خود داشته باشید.
و به یاد داشته باشید که در پایان روز، خودباوری و احساسات شما هستند که بیشترین اهمیت را برای شما دارند.
بیشتر بخوانید: فواید خودمراقبتی خلاقانه