آیا تحریک مغز می تواند به حافظه و سلامت مغز کمک کند؟

تحریک مغز فقط به معنای تماشای تئاتر به عنوان برنامه عصرانه، یا خواندن کتاب های خوب نیست. این روزها تحریک مغز می تواند با قرار دادن سر در برابر مغناطیس، یا پوشیدن الکترودهایی باشد که جریان با ولتاژ کم را از طریق پوست سر شما منتقل می کنند، تا نورون های خاصی در مغز فعال یا سرکوب شوند.

ایده تنظیم سیگنال های مغزی که مسئولیت خلق و خو، درد و یادگیری را به عهده دارند، آن چنان جالب توجه است که مطالعات بسیاری در این زمینه وجود دارند تا بررسی کنند که چگونه می توان از این روش برای تقویت مهارت های ذهنی و درمان علائم تعدادی از اختلالات ذهنی-جسمی استفاده کرد.

 دکتر دانیل پرس، متخصص مغز و اعصاب در زمینه تحریک مغز غیر تهاجمی در مرکز پزشکی بت اسرائیل، وابسته به هاروارد می گوید: “تحریک مغز اگر با دقت و با اطمینان مورد استفاده قرار گیرد، امیدوارکننده به نظر می رسد. به خصوص اگر با سایر روش های درمانی ترکیب شود.” دکتر پرس تقریباً برای یک دهه از تحریک غیر تهاجمی مغز استفاده کرده است.

دستگاه ها چگونه کار می کنند؟

امروزه دو نوع تحریک مغز وجود دارد. و هر یک از آن ها برای حداقل یک هدف پزشکی مجوز دارند. اما در آزمایشات بالینی و “بدون مجوز” برای معالجه مشکلات پزشکی مختلف استفاده می شوند.

تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای (TMS)

 در این روش از یک میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط یک سیم پیچ استفاده می شود، که برای تحریک نواحی خاصی از مغز در مقابل سر بیمار نگه داشته می شود. این شکل از درمان rTMS نیز نامیده می شود. در این روش آهنربا به سرعت روشن و خاموش می شود، و حالتی ایجاد می کند که انگار کسی بر سر بیمار ضربه می زند.

با روشن و خاموش شدن میدان مغناطیسی صداهای بلندی ایجاد می شود. بنابراین، افراد تحت درمان TMS باید به مدت 40 دقیقه گوش های خود را بپوشانند. عوارض جانبی این روش درمانی معمولا محدود به سردرد و ایجاد صدای وزوز در گوش بیمار می باشد.

تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای (tDCS)

tDCS
Google Images/ tDCS

این دستگاه جریان ضعیفی را از یک باتری 9 ولتی (در اندازه یک آشکارساز دود) از طریق الکترودهایی روی پیشانی یا پوست سر منتقل می کند. افرادی که در معرض این دستگاه قرار می گیرند، ممکن است در سر خود سر و صدا احساس کنند، و صدای وزوز در گوش آن ها ایجاد شود. هر جلسه این روش حدود 20 دقیقه طول می کشد.

هر دو روش اشاره شده در قسمت بالا برای درمان اختلالات زیر مورد استفاده قرار می گیرند:

افسردگی

 TMS نورون ها را در قشر پیش پیشانی مغز، یعنی ناحیه ای از مغز که با افسردگی غیرفعال می شود، تحریک می کند. TMS مجوز FDA را در سال 2008 برای درمان افرادی که دچار افسردگی بودند، و با مصرف دارو معالجه نشده بودند، دریافت کرد. به علاوه TMS می تواند در درمان افسردگی زنان باردار یا شیردهی که نمی توانند از داروهای ضدافسردگی استفاده کنند، جایگزین شود.

برخلاف الکتروشوک درمانی، که مانند این روش برای افسردگی هایی که با دارو درمان نمی شوند، مورد استفاده قرار می گیرد، TMS باعث بروز مشکلاتی مانند ایجاد تشنج یا از دست دادن حافظه نمی شود. ممکن است بیمه TMS درمانی را پوشش دهد.

همچنین، روش tDCS که می تواند جذب برخی از داروهای خاص را از طریق پوست سرعت بخشد، در درمان افسردگی کارساز می باشد. با توجه به اینکه tDCS هنوز یک روش آزمایشگاهی شناخته می شود، بیمه نمی تواند هزینه های این نوع درمان را برای افسردگی یا هر بیماری دیگری پرداخت کند.

دردهای مزمن

در بررسی های اخیر صورت گرفته در چند آزمایشگاه تصادفی بالینی از TMS محققان هاروارد به این نتیجه رسیدند که TMS در درمان دردهای عصبی شامل کمردرد و پا درد، درد و بی حسی ناشی از دیابت و دردهای بافت عضلانی در دست و پا موثر می باشد. اگرچه داده های کمتری برای روش tDCS وجود دارد، اما این روش نیز ممکن است برای این بیماری ها موثر باشد.

مقالات مرتبط: 11 واقعیت شگفت انگیز در مورد مغز انسان

آسیب ناشی از سکته مغزی

 تحقیقات مقدماتی نشان می دهد که این 2 روش تحریک مغز می توانند توانایی فرد را در حرکت و صحبت کردن و غلبه بر غفلت یک سویه – عدم توانایی در توجه یا تشخیص اشیاء در یک طرف بدن- بهبود بخشند. (آسیب سکته مغزی در سمت راست مغز روی میدان بینایی در سمت چپ تأثیر می گذارد.)

اختلال در اشتها

در مطالعات اولیه مشخص شد که هر دو روش تحریک مغزی TMS و tDCS باعث کاهش اختلالات پر خوری و بولیمیا (پرخوری عصبی) در زنان مبتلا به اختلال در اشتها شده اند.

میگرن

نوعی از دستگاه قابل حملی که نوع متفاوتی از TMS را ارائه می دهد، برای درمان سردردهای ناشی از اورای میگرن -سردردهایی که کمی قبل از حمله میگرنی اتفاق می افتد، و به صورت دیدن جرقه های نورانی، نقاط پر نور یا زیگزاگی در جلوی چشم ظاهر می شود.- از FDA مجوز درمان دریافت کرده است.

وزوز گوش

محققان در حال یافتن روش های جدیدی برای استفاده از TMS برای کاهش یا از بین بردن وزوز گوش و سایر صداهای ایجاد شده در درون سر هستند.

حافظه و یادگیری

 در چند سال گذشته ، تعداد زیادی مطالعه انجام شده است كه تأثیر TMS یا tDCS را بر توانایی افراد در انجام کارهای ذهنی بویژه مواردی شامل الگوهای بصری، یادآوری لیستی از كلمات غیر مرتبط و انجام مسائل ریاضی، ارزیابی كرده اند. از این گذشته، نتایج نشان می دهد که این تکنیک های تحریک مغز در کنار سایر انواع آموزش ها مانند یادگیری سیستم های جدید برای یادآوری نام ها، تأثیر بیشتری در عملکرد ذهنی خواهند داشت.

مطالعاتی روی افراد مبتلا به آلزایمر خفیف نشان می دهد که TMS می تواند برای بهبود عملکرد، با تمرینات شناختی همراه شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.