آیا عملکرد مغز ما به مرورزمان کندتر میشود؟

شاید در نگاه اول بگویید خب عملکرد مغز ما چه ربطی به نورومارکتینگ دارد؟اما صبر کنید ما سعی میکنیم مجموعه مقالاتی را در مورد عملکرد مغزمان برای شما بنویسیم تا شناخت بهتری از مغز داشته باشید.بهرحال میدانیم که نورومارکتینگ بازاریابی را از دید علم عصب شناسی بررسی میکند و عصب شناسی بستگی به شناخت ما از مغز دارد.

یکی از سوالهایی که همیشه ذهن من را درگیر میکرد این بود که چرا این تئوری که عمکرد مغز به مرور زمان کندتر میشود همیشه هم صحیح نیست؟مثلا زمانی که فردی سالخورده یک جدول را در مدت زمان بسیار کمتری نسبت به شما حل میکند.یا اینکه معمولا افراد مسن تر تصمیمات عاقلانه تری میگیرند و تمام جوانب یک موضوع را در نظر میگیرند.

بماند که وقتی پای حرفهایشان مینشینید میتوانند شعری را که سالها قبل یادگرفته اند بدون مشکل بخوانند و نام بسیاری از شخصیتهای مهم تاریخی را بیاد بیاورند.پس با این حساب باید بگوییم که تمام مغزما تحلیل نمیرود بلکه قسمتهایی از مغزمان که درگیری و فعالیت کمتری را دارند سلولهای خود را از دست میدهند.

سالخوردگی چگونه روی فرایند تفکر تاثیر میگذارد؟

مغز بسیاری از جنبه های فکر کردن از جمله بیاد آوردن،برنامه ریزی ،سازماندهی،تصمیم گیری و … را کنترل میکند.این توانایی های شناختی بر چگونگی انجام کارهای روزمره و اینکه آیا می توانیم مستقل زندگی کنیم ، تأثیر می گذارد.

برخی از جنبه های تفکر به مرور زمان تغییر میکند و این یک امر مشترک بین افراد سالخورده است.مهمترین تغییرات در میان این افراد عبارت است از:

  • سخت شدن فرایند بیاداوری نامهای اطرافیان
  • کاهش توانایی انجام کارهای همزمان( Multitasking)
  • کاهش توانایی تمرکز کردن

خواندن این مقاله را از دست ندهید:چرا به برندها اعتماد میکنیم؟

سالخوردگی با تغییرات شناختی مثبتی هم همراه است.مردم در این بازه های سنی دانش و خرد بیشتری با توجه به تجربه های زندگی خود دارند.تحقیقات نشان میدهد که افراد سالخورده هنوز هم میتوانند:

  • چیزهای جدیدی یاد بگیرند
  • خاطره های جدیدی بسازند
  • مهارتهای زبانی و کلماتی خود را رشد دهند

تغییرات در مغز سالخورده

با افزایش سن تغییرات مهمی در افراد دیده میشود،این تغییرات هم در مغز و هم در بدن این افراد مشهود است.

  • بخش های خاصی از مغز کوچک می شود ، به ویژه مواردی که برای یادگیری و سایر فعالیت های پیچیده ذهنی مهم هستند.
  • در مناطق خاصی از مغز ، ارتباط بین نورون ها (سلول های عصبی) کاهش می یابد.
  • جریان خون در مغز احتمالا کاهش یابد
  • التهاب ، که هنگام پاسخ بدن به یک آسیب یا بیماری که رخ می دهد ، ممکن است افزایش یابد.

این تغییرات در مغز حتی در افراد سالخورده سالم می تواند بر عملکرد مغز تأثیر بگذارد.به عنوان مثال بعضی از افراد سالخورده معتقدند که در حل بعضی از مسائل یادگیری و حافظه پیچیده به خوبی افراد جوانتر نمیتوانند عمل کنند.که البته با کمی زمان بیشتر و تفکر بیشتر میتوانند این کارها را نیز انجام دهند.

شواهدی در دسترس است که عملکرد مغزمیتواند بهبود یابد یا به عبارتی دوباره سیم کشی شود.اگر مایل هستید در این زمینه اطلاعات بیشتری بدست آورد از شما دعوت میکنم که کتاب مغزتان را دوباره سیم کشی کنید را بخوانید(نسخه فارسی این کتاب در ایران چاپ شده و در دسترس خوانندگان ایرانی قرار گرفته است)

هنوز به طور کامل مشخص نشده که چرا بعضی از افراد سالخورده عملکرد مغز بهتری نسبت به دیگران دارند.اما تحقیقات نشان داده که این افراد با پیرتر شدن از انجام فعالیتهایی که مغزشان را درگیر میکند دست برنداشته و همچنین فعالیتهای ورزشی بیشتری دارند.

شیمی تغییرات مغز در سالخوردگی

تأثیر پیری بر مغز و شناخت گسترده است و دارای چندین اتیولوژی(سبب شناسی) است.پیری اثرات خود را بر روی عملکرد مغز و اجزای آن از جمله : مولکولها ، سلولها ، عروق ، ضریب مغز(نسبت وزن و اندازه بدن) و شناخت دارد.با افزایش سن، مغز ما به ویژه در قشر جلوی مغز ، کوچک می شود.با افزایش سن عروق و فشار خون ما احتمال سکته مغزی و ایسکمیک افزایش می یابد و ماده سفید ما ضایعات ایجاد می کند.

کاهش حافظه نیز با افزایش سن رخ می دهد و فعال سازی مغز برای انجام کارهای حافظه دو طرفه تر می شود.یعنی ما برای انجام فعالیتهای مغزی از هر دوطرف مغزمان استفاده میکنیم.به احتمال زیاد به این دلیل که مغز بدنبال از دست رفتن مسیرهای عصبی و سلولهای عصبی،درتلاش برای ساخت سلولها ومسیرهای عصبی دیگری در مغز است.به همین دلیل سعی میکند از هر دوطرف نیم کره های مغز استفاده کند.

ژنتیک ، انتقال دهنده های عصبی ، هورمون ها و تجربه نقش زیادی در پیری مغز دارند.اما همه اینها منفی نیستند ، سطح بالاتری از تحصیلات یا دستیابی به شغل ممکن است به عنوان یک عامل محافظ عمل کند.همچنین رژیم غذای ما متعادل تر شده و الکل کمتری مینوشیم و نیاز به فعالیت در ما بیشتر میشود.

پیری بیولوژیکی ما کاملا به پیری زمانی وابسته نیست و ممکن است بتوان روند پیری بیولوژیکی را کندتر کرده و از آسیبهای بیولوژیکی مغز در زمان پیری و سالخوردگی جلوگیری کرد.تغییرات مغزی در همه مناطق مغز به همان اندازه اتفاق نمی افتد .این که تغییرات مغز یکنواخت نیستند ، توسط یک مطالعه طولانی با استفاده از دستگاه های MRI در طول یک و دو سال پشتیبانی می شود.

در یک تحقیق عملکرد دوگروه سنی را مورد ازمایش انجام دادند و به نتایج جالبی در این تحقیق رسیدند.مورد دوم فقط آن دسته از مطالعات را شامل می شود كه گروه های جوانتر (كمتر از 30 سال) و مسن تر (بیش از 60 سال) را برای مقایسه دامنه های سنی وسیع تر و در مقایسه با بسیاری از كارهای دیگر در این زمینه مقایسه كرده اند.

در این بررسی حجم مغز مورد بررسی قرار گرفت و دریافت که قشر جلوی مغز(یا قشر حرکتی) بیشترین تأثیر را داشته است. استریاتوم(جسم مخطط) با تجزیه و تحلیل شامل بیش از هفت مطالعه در رتبه دوم قرار گرفت.لب گیجگاهی،مخچه،نیمکره های مخچه و هیپوکمپوس در 8 و 18 مطالعه کاهش حجم داشتند.لوب پس سری نیز آخرین قسمتی است که شاهد تغییراتی در حجم بوده است یعنی کمترین تاثیر را داشته است.

این یافته که قشر جلوی مغزیا قشر حرکتی بیشترین تأثیروقشر پس سری حداقل تغییرات را از خود را نشان می دهد ، با تغییرات شناختی که در پیری مشاهده می شود ، مطابقت دارد ، اگرچه برخی تحقیقات همچنین نشان می دهد که پیری بیشترین تأثیر را در هیپوکامپ دارد.تغییرات در زنان و مردان تفاوت دارد و لوبهای گیجگاهی و پیشانی مردها در مقایسه با زنان تغییرات بیشتری به خودمیبیند این درحالیست که لوبهای آهیانه ای زنان در مقایسه با مردان تغییرات بیشتری میکند.

در نهایت باید اشاره کنیم که تمامی این تغییرات معمولا بعد از هفتاد سالگی اتفاق می افتد،هرچند این موضوع بصورت کلی نیست و ممکن است حتی در بعضی از افراد در سنین کمتر نیز افتاق بیفتد.

حالا چند نکته نورویی

  • گفتیم که مغز سالخورده از تمرکز کردن فراریست،پس در طراحی محصولات خود،در بازاریابی خدمات و تبلیغات خود به این نکته توجه کنید و مخاطب خود را با جزئیات خسته نکنید
  • با افزایش سن مخصوصا در مردان هیپوکمپوس کوچکتر شده و این روی یادگیری،حافظه ،موقعیت یابی و حتی رفتار افراد تاثیر میگذرد.منظور من صرفا افراد بالای هفتاد سال نیست بلکه این تغییرات به مرور زمان تاثیر خود را نشان میدهد،پس در بازاریابی محصولات خود مطمعن شوید که تا جای ممکن محصولات شما ساده و نحوه استفاده از آنها نیاز به اموزش زیادی ندارد.
  • اگر محصول یا خدماتی را لازم است توضیح دهید به این نکته دقت کنید که افراد با گذر زمان بیشتر دوست دارند حس کنجکاویشان برانگیخته شود،چرا که از هر دو نیمکره مغزشان استفاده میکنند،پس در بازاریابی و تبلیغات خود نکاتی را ذکر کنید که حس کنجکاوی را بیشتر برانگیزد.
  • چقدر ایده خوبی است که در کشورمان که کمتر شرکتی به اهمیت یادگیری و سیم کشی دوباره مغز افراد سالخورده توجه دارد شما محصولات و ایده هایی را تجاری کنید که به این قشر کمک کند تا بتوانند بدون نیاز به مراقبت،عملکردهای مغز خود را بهبود بخشیده و زندگی راحت تری داشته باشند.

هر آنچه که گفتیم در قالب یک ویدئوی آموزشی خارق العاده

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.