پاسخ جنگ یا گریز چیست؟

پاسخ جنگ یا گریز (که به آن پاسخ استرس حاد نیز گفته می شود)، به یک واکنش فیزیولوژیکی اشاره دارد، که وقتی در مواجهه با چیزی قرار می گیریم که از نظر ذهنی یا جسمی رعب آور است، رخ می دهد.

پاسخ جنگ یا پرواز در اثر ترشح هورمون هایی ایجاد می شود که بدن شما را برای ماندن و مقابله با تهدید، یا  فرار برای ایمنی آماده می کند.

اصطلاح “جنگ یا گریز” نشان دهنده انتخاب هایی است که اجداد ما هنگام مواجهه با خطر در محیط زندگی خود داشته اند. آن ها می توانستند بجنگند، یا فرار کنند. در هر صورت، پاسخ فیزیولوژیکی و روانی به استرس، بدن را برای واکنش در برابر خطر آماده می کند.

Pexels/ Fear

در دهه 1920، والتر کانن، فیزیولوژیست آمریکایی اولین کسی بود که پاسخ جنگ یا گریز را توصیف کرد. کانن فهمید که زنجیره ای از واکنش های سریع در بدن به آماده سازی منابع بدن برای مقابله با شرایط تهدیدآمیز کمک می کند.

امروزه، پاسخ جنگ یا گریز به عنوان بخشی از اولین مرحله سندرم انطباق عمومی هانس سلیه (نظریه ای که پاسخ استرس را توصیف می کند) شناخته شده است.

در پاسخ جنگ یا گریز چه اتفاقی می افتد

در پاسخ به استرس حاد، با ترشح ناگهانی هورمون ها، سیستم عصبی سمپاتیک بدن فعال می شود. سپس سیستم عصبی سمپاتیک با تحریک غدد فوق کلیوی، باعث ترشح کاتکول آمین ها (از جمله آدرنالین و نورآدرنالین) می شود.

این زنجیره واکنش ها منجر به افزایش ضربان قلب، فشار خون و تنفس می شود. پس از برطرف شدن تهدید، بین 20 تا 60 دقیقه طول می کشد تا بدن به سطح قبل از تحریک خود برگردد.

احتمالاً می توانید به زمانی فکر کنید که پاسخ جنگ یا گریز را تجربه کرده اید. هنگامی که با چیزی ترسناک روبرو می شوید، می توانید ضربان سریع قلب خود را احساس کنید، ممکن است سریعتر نفس بکشید، و کل بدنتان متشنج و آماده شود.

پاسخ جنگ یا گریز می تواند در صورت خطر قریب الوقوع فیزیکی (به طور مثال صبح هنگام دویدن با سگی که در حال پاس کردن است، مواجه شوید ) یا در نتیجه یک تهدید روانی (مانند آماده شدن برای ارائه یک سخنرانی بزرگ در مدرسه یا محل کار) اتفاق بیفتد.

علائم فیزیکی که می تواند نشان دهنده پاسخ جنگ یا گریز باشد، شامل موارد زیر است:

  • گشادی مردمک چشم: بدن در مواقع خطر خود را برای آگاهی از محیط اطراف آماده می کند. گشاد شدن مردمک چشم نور بیشتری را برای چشم ها فراهم می کند، و منجر به دید بهتر محیط می شود.
  • رنگ پریدگی یا برافروختگی پوست: در حالی که جریان خون به عضلات، مغز، پاها و بازوها افزایش می یابد، جریان خون در نواحی سطحی بدن کاهش می یابد. توانایی لخته شدن خون بدن نیز افزایش می یابد، تا از خونریزی اضافی در صورت آسیب جلوگیری کند.
  • ضربان قلب و تنفس سریع: ضربان قلب و میزان تنفس افزایش می یابد، تا انرژی و اکسیژن مورد نیاز بدن برای تأمین واکنش سریع بدن به خطر فراهم شود.
  • لرزیدن: عضلات منقبض شده و آماده عمل می شوند، که می تواند باعث لرزش شود.

چرا پاسخ جنگ یا گریز مهم است

پاسخ جنگ یا گریز نقش مهمی در نحوه مقابله با استرس و خطر در محیط اطراف دارد. وقتی تهدید می شویم، پاسخ جنگ یا گریز، بدن را برای جنگیدن یا فرار آماده می کند.

پاسخ جنگ یا گریز می تواند توسط تهدیدهای واقعی و خیالی ایجاد شود.

با آماده سازی بدن برای عمل،برای اقدامات تحت فشار آمادگی بهتری دارید. استرس ایجاد شده در این شرایط در واقع می تواند مفید باشد، و باعث می شود تا بتوانید به بهترین نحو با تهدید کنار بیایید.

این نوع استرس می تواند در شرایطی که تحت فشار قرار دارید، مانند محل کار یا در مدرسه، به شما کمک می کند تا عملکرد بهتری داشته باشید. و در مواردی که زندگی شما را تهدید می کنند، پاسخ جنگ یا گریز نقش مهمی در بقای شما دارد. با آماده شدن برای جنگیدن یا فرار کردن، پاسخ جنگ یا گریز احتمال زنده ماندن از خطر را بیشتر می کند.

در حالی که پاسخ جنگ یا گریز به طور خودکار اتفاق می افتد، به این معنی نیست که همیشه دقیق است. حتی گاهی اوقات تهدید واقعی وجود ندارد، اما باز هم به این روش واکنش نشان می دهیم. فوبیاها مثال خوبی برای چگونگی ایجاد پاسخ جنگ یا گریز به اشتباه در مقابل تهدید هستند.

فردی که از ارتفاع وحشت دارد، اگر برای حضور در جلسه ای مجبور شود به طبقه آخر یک آسمان خراش برود، ممکن است دچار واکنش حاد استرس شود. ممکن است بدن او با افزایش ضربان قلب و میزان تنفس در حالت آماده باش باشد. اگر پاسخ شدید باشد، می تواند منجر به حمله پانیک شود.

درک پاسخ طبیعی جنگ یا گریز بدن، یکی از راه های کمک به کنار آمدن با چنین شرایطی است. هنگامی که متوجه تنش شدید، می توانید به دنبال راه هایی برای خونسردی و آرامش بدن خود باشید.

پاسخ استرس یکی از اصلی ترین مباحث مورد مطالعه در زمینه روانشناسی سلامت است، که به سرعت در حال رشد است. روانشناسان بهداشت علاقمند به کمک به مردم در یافتن راه هایی برای مقابله با استرس و زندگی سالم و پربارتر هستند. با یادگیری بیشتر در مورد پاسخ جنگ یا گریز، روانشناسان می توانند به افراد کمک کنند تا روش های جدیدی را برای مقابله با واکنش طبیعی خود در برابر استرس کشف کنند.

بیشتر بخوانید: استراتژی های مراقبت فردی برای بهبود زندگی

One thought on “پاسخ جنگ یا گریز چیست؟

  1. مرادی میگوید:

    سلام
    ممنون از مطالب مفیدتون
    فقط در متن یه اصلاحی باید صورت بگیره و اون اینه که سگ عوعو می کنه و یا پاس می کنند نه پارس

پاسخ دادن به مرادی لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.