رضایت لحظه ای یا زودگذر به چه معناست

رضایت لحظه ای

آیا کاری هست که هم اکنون باید در حال انجام آن بودید؟ مانند انجام یک پروژه یا نوشتن یک مقاله؟ یا بیرون آوردن لباس هایی که از دو روز پیش در داخل لباسشویی مانده اند؟ اگر چنین است نگران نباشید، شما تنها نیستید. همه ما می بینیم که با فعالیت های کوتاه مدت لذت بخش تر، از رسیدن به اهداف بلند مدت دور می شویم. چرا مداومت در انجام پروژه های بلند مدت ما بسیار دشوار است، حتی اگر اطمینان داشته باشیم که مزایای پایبندی به آن بسیار بیشتر از فواید لحظه ای ناشی از به تعویق انداختن آن ها است؟ پاسخ رضایت لحظه ای یا زودگذر است.

معنی رضایت لحظه ای یا زودگذر چیست؟

رضایت لحظه ای یا زودگذر اصطلاحی است که به وسوسه و گرایش ناشی از آن اشاره می کند، که به واسطه آن از منفعت آینده چشم پوشی می کنید تا پاداش کمتر اما زودتری داشته باشید. وقتی تمایل به یک چیز لذت بخش دارید -اعم از غذا، سرگرمی یا رابطه جنسی- به ندرت این گونه فکر می کنید که “شکمم قار و قور می کند و دوست دارم آن غذای خوشمزه را بخورم، اما ترجیح می دهم یک ساعت دیگر صبر کنم.”

این حالت یک کشش طبیعی در انسان است که چیزهای خوب را در لحظه می خواهد. و تقریباً بدون شک یک مزیت تکاملی برای انسان ها و اجداد آن ها فراهم کرده است، زیرا زندگی برای انسان های قبل از دوره مدرن به تصمیمات آنی گرفته شده و اقدامات انجام شده در آن زمان بسیار بیشتر از تصمیماتی با مزایای طولانی مدت بستگی داشته است.

برنامه ریزی برای آینده خوب است، اما اقداماتی که در لحظه و هم اکنون به نفع شما انجام می شود، بسیار سودمندتر هستند.

در مقابل رضایت لحظه ای یا زودگذر رضایت تأخیری قرار دارد. رضایت تأخیری به معنای تصمیم برای به تعویق انداختن ارضای میل خود برای به دست آوردن پاداش یا سود بهتر در آینده است. به راحتی می توان فهمید که رضایت تأخیری معمولاً رفتار عاقلانه تری است، اما ما هنوز هم هر روز با وسوسه تسلیم در برابر خواسته های لحظه ای خود مبارزه می کنیم. چرا انتخاب رضایت تأخیری نسبت به رضایت لحظه ای بسیار دشوار است؟

نمونه هایی از رضایت لحظه ای یا زودگذر

اگر همه به دنبال رضایت لحظه ای یا زودگذر باشند، آیا کسی صبح زود سر کار خود حاضر می شود؟ مگر اینکه کاملاً کار خود را دوست داشته باشد!

برخی از نمونه های خاص و بارز از رضایت لحظه ای که احتمالاً می توانید در اطراف خود مشاهده کنید عبارتند از:

  • اصرار به خوردن یک غذای پر کالری به جای یک میان وعده که به سلامتی کمک می کند.
  • میل به خاموش کردن ساعت هشدار سر صبح به جای زود بیدار شدن برای ورزش.
  • به جای اینکه مقاله ای را تمام کنید یا برای امتحان مطالعه کنید، وسوسه شوید با دوستانتان برای صرف یک نوشیدنی بیرون بروید.
  • به جای اینکه در یک شب کاری خوب بخوابید، به مهمانی یا تولد یکی از دوستان خود بروید.
  • تمایل به خرید اتومبیل جدیدی که به یک وام با بهره بالا نیاز دارد، به جای اینکه منتظر باشید تا پس انداز کافی برای خرید آن داشته باشید.
  • به جای تلاش برای رسیدن به اهداف بلند مدت خود، تمام وقتتان را با دوستان جدیدتان سپری کنید.

احتمالاً متوجه شده اید که حداقل یکی دو نمونه از این مثال ها در مورد شما صدق می کند. نگران نباشید -کمی رضایت لحظه ای  ضرر ندارد! اگر می بینید که به طور مداوم رضایت لحظه ای یا زودگذر را به جای رضایت بلند مدت انتخاب می کنید، آن گاه ممکن است در زندگی خود و رسیدن به اهدافتان دچار مشکل شوید.

تصویر رضایت لحظه ای
Pexels/ Instant Gratification

چگونه بر سوگیری رضایت لحظه ای غلبه کنیم

نباید این مسأله را ماست مالی کنیم! نه گفتن به رضایت لحظه ای یا زودگذر کار ساده ای نیست. اگر چنین بود، همه ما مرتب بودیم، در سلامت کامل به سر می بردیم، و مبلغ معقولی در حساب پس انداز خود داشتیم.

با این وجود، کارهایی وجود دارد که می توانید برای جلوگیری از وسوسه تسلیم در برابر رضایت لحظه ای انجام دهید، از جمله:

  • با خود آینده تان همزادپنداری کنید. قبل از تصمیم گیری بین رضایت لحظه ای و تأخیری، کمی وقت بگذارید و به وضعیت روحی آینده خود فکر کنید. اگر رضایت لحظه ای را انتخاب کنید، احساس می کنید آینده تان چگونه خواهد بود؟ آیا خوشحال خواهید شد که این تصمیم را گرفته اید، یا آرزو می کنید که ای کاش رضایت تأخیری را انتخاب می کردید؟
  • تعهدات قبلی یا پیش التزام. یکی از بهترین راه ها برای محافظت از خود در برابر وسوسه رضایت لجظه ای، تصمیم گیری قبلی است. اگر اکنون بتوانید برخی از مهمترین تصمیمات خود را قطعی کنید، هنگام مواجهه با تصمیم، احتمال تغییر عقیده یا عقب نشینی شما کمتر خواهد بود.
  • اهداف بزرگ را به بخش های کوچک و قابل کنترل تقسیم کنید. اهداف بزرگ سرگرم کننده هستند و می توانند باعث ایجاد انگیزه شوند، اما همچنین ممکن است طاقت فرسا یا دور از ذهن به نظر برسند. وقتی برای رسیدن به هدفی دور و بزرگ باید بین رضایت لحظه ای یا زودگذر و رضایت تأخیری تصمیم بگیرید، سخت است که به هدف بلند مدت خود پایبند باشید. شکستن این اهداف بزرگ به تکه های کوچک تر همراه با پاداش بعد از هر مرحله، شما را متعهدتر می کند و باعث می شود بتوانید بهترین تصمیم را بگیرید.

هنگامی که به خود آینده تان توجه کنید، تصمیمات مهم خود را از قبل بگیرید و اهداف بزرگ خود را به اهداف کوچک تر و قابل کنترل تر تقسیم کنید، نه گفتن به وسوسه های لحظه ای بسیار راحت تر خواهد بود.

بیشتر بخوانید: تأثیرات مثبت گرایی سمی در روابط بین فردی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.