تأثیر ویروس کرونا بر مغز

تاثیرکرونا بر مغز

بابک ناوی، رئیس بخش سکته مغزی و مغز و اعصاب بیمارستانی در ویل کورنل و متخصص مغز و اعصاب در نیویورک-پرزبیتری، چندین هفته است که در خط مقدم مبارزه با بیماری ویروسی کرونا در شهر نیویورک کار می کند. و در طی این مدت، او متوجه یک الگوی نگران کننده از علائم فراتر از مشکلات تنفسی در بیماران مبتلا به کووید-19 شد. برخی دچار سکته مغزی شده اند. برخی دیگر تشنج را تجربه کرده اند. تعداد انگشت شماری با سرعت شناختی کندتر از حد نرمال از خواب بیدار شده اند. موضوع مشترک در بین این بیماران کووید-19 چیست؟ همه این علائم به اختلال در سیستم عصبی اشاره دارد، و ویروس کرونا بر مغز تأثیر می گذارد.

با افزایش مجموع موارد مبتلا به ویروس کرونا، متخصصان در مورد ویروس و بیماری های ناشی از آن اطلاعات بیشتری کسب می کنند. و تعداد فزاینده ای گزارش از بیمارستان های سراسر جهان نشان می دهد که در برخی از بیماران، این بیماری می تواند بیش از ریه ها آسیب برساند. همچنین ویروس کرونا می تواند به مغز آسیب برساند.

مطالعه ای در زمینه نورولوژی و تأثیر ویروس کرونا بر مغز نشان داد که بیش از 36 درصد از 214 بیمار در ووهان چین در طول بیماری ویروس کرونا، علائم عصبی را تجربه کرده اند. سرگیجه و سردرد از جمله علائم شایع ذکر شده است. مواردی از سکته مغزی و از دست دادن چشایی و بویایی نیز گزارش شده است. سایر گزارش های منتشر شده شیوع بیش از حد معمول سندرم گیلن باره را در بیماران کرونایی نشان می دهد، این بیماری می تواند منجر به فلج موقتی، و به علاوه مواردی از گیجی و بی قراری شدید شود.

شری چو، دانشیار پزشکی مراقبت های ویژه، عصب شناسی و جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه پیتسبورگ می گوید: “من فکر می کنم در این مرحله ما چیزی را که در مورد ویروس کرونا و مغز اتفاق می افتد، می دانیم. اما به اندازه کافی نمی دانیم.”

از جمله بزرگترین سؤالاتی که در ذهن او و سایر متخصصان در سراسر جهان وجود دارد، دلیل و چگونگی تولید برخی علائم عصبی و نحوه تأثیر ویروس کرونا بر مغز است. آیا این ویروس سیستم عصبی را مستقیماً هدف قرار می دهد؟ یا اینکه مغز فقط قربانی واکنش بدن در برابر عفونت است؟

ویروس و سیستم ایمنی بدن

یک نظریه که در مجامع علمی و پزشکی مطرح می شود این است که ویروس ممکن است از طریق گیرنده بویایی وارد سیستم عصبی شود، که درست در بالای حفره بینی قرار دارد و اطلاعات را از بینی به مغز منتقل می کند. همین مورد می تواند توضیح دهد که چرا بسیاری از افراد مبتلا به کرونا حس بویایی یا چشایی خود را از دست می دهند.

چو می گوید: “این یک نظریه خوب است، خصوصاً با توجه به اینکه می دانیم ویروس کرونا در بینی شما زندگی می کند. (آزمایش ویروس اغلب از طریق سواب بینی انجام می شود.) اما در حال حاضر هیچ مدرکی برای اثبات آن وجود ندارد.”

دیدگاه دیگر این است که واکنش بدن در برابر عفونت همان چیزی است که باعث آسیب سیستم عصبی در برخی از افراد مبتلا به کرونا می شود. چو توضیح می دهد، گاهی اوقات وقتی بدن با عفونت مقابله می کند، این خود عفونت نیست که به مغز و اعصاب شما آسیب می رساند، بلکه واکنش بدن شما در تلاش برای مقابله با آن است و این پاسخ تقریباً به طور اشتباهی می تواند به مغز و اعصاب شما آسیب برساند.”

این نوع واکنش فقط مختص کرونا نیست. ایگور کورالنیک، استاد مغز و اعصاب در دانشکده پزشکی فاینبرگ دانشگاه نورث وسترن می گوید: هنگامی که بدن با ویروس عامل آنفولانزا مبارزه می کند، یک پاسخ ایمنی می تواند باعث سرگیجه و گیجی شود. سردرد یکی دیگر از علائم عصبی احتمالی کرونا است که توسط مراکز کنترل و پیشگیری بیماری ذکر شده است.

از آنجا که دشواری در تنفس در افراد مبتلا به موارد متوسط تا شدید بیماری کرونا شایع است، کورالنیک به این احتمال اشاره می کند که ممکن است عفونت اولیه در ساقه مغز، به ویژه در بخشی که مراکز تنفسی را در خود جای داده و تنفس را کنترل می کند، اتفاق بیفتد. کورالنیک می گوید، “وجود عفونت در این قسمت از سیستم عصبی، می تواند نارسایی تنفسی بیمار را بدتر کند.”

وی اضافه می کند: “بنابراین مشخص نیست که آیا این عفونت مستقیما توسط ویروس ایجاد می شود، یا اینکه وابسته به التهاب سیستمیک ناشی از پاسخ ایمنی کنترل نشده بدن در برابر ویروس است.”

به گفته متخصصان، تأثیر ویروس کرونا بر مغز و سیستم عصبی همچنین می تواند در نتیجه از دست دادن اکسیژن در ریه های آسیب دیده باشد که منجر به از کار افتادن اندام های چند سیستمی می شود. ناوی می گوید: وخامت روند کلی بیماری نیز ممکن است در بروز عوارض عصبی نقش داشته باشد.

عکس محقق
Pexels/ COVID-19

لخته شدن خون در بیماران کرونا خطر سکته را افزایش می دهد

الکس اسپیروپولوس، یک متخصص داخلی و استاد پزشکی در دانشکده پزشکی دونالد و باربارا زاکر در هافسترا / نورتول، “به مدت یک ربع قرن” در حال مطالعه بر روی افراد مبتلا به اختلالات انعقاد خون است و می گوید ویروس کرونا یکی از لخته سازترین است بیماری هایی است که او تاکنون دیده است.

اسپیروپولوس می گوید: “خطر لخته شدن خون در این بیماری حدود سه تا شش برابر بیشتر از آنچه ما عادت داریم ببینیم است. بنابراین همه ما را در جامعه دانشگاهی کمی گیج می کند، زیرا با توجه به لخته های خونی که تاکنون دیده ایم، یکی از شدیدترین بیماری ها است.”

این لخته های خون می تواند منجر به بیماری های تهدید کننده، از جمله سکته مغزی در افراد مبتلا به کرونا شود. اطلاعات اولیه از چین و سنگاپور این عارضه را برجسته می کند، و اکنون تعداد فزاینده ای از بیمارستان ها در ایالات متحده شروع به بررسی و مطالعه این پدیده و تأثیر ویروس کرونا بر مغز می کنند.

همانند سایر رویدادهای عصبی، متخصصان قادر به تعیین دقیق علت سکته در بیماران مبتلا به ویروس کرونا نیستند. ناوی حدس می زند که برخی از آن ها به دلیل اثرات کرونا بر سیستم لخته شدن خون در بدن ایجاد می شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به دلیل شدت بیماری باشد، زیرا بیماری بحرانی و عفونت های شدید فرد را مستعد سکته می کند.

سن بالا و بیماری های زمینه ای نیز ممکن است در این مسأله نقش داشته باشد. طبق گزارش مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، هر دو مورد اشاره شده خطر ابتلا به سکته را در فرد افزایش می دهند. همچنین احتمال دارد این افراد به دلیل عفونت ناشی از ویروس کرونا به بیماری های شدیدی مبتلا شوند.

بنابراین بیماری کووید-19 ترکیبی از بسیاری از چیزها است. اسپیروپولوس می گوید می دانیم که افراد مبتلا به بیماری های قلبی عروقی زمینه ای و افراد مبتلا به بیماری ترومبوآمبولیک زمینه ای، بیمارانی هستند که در معرض خطر بسیار بالای مشکلات لخته شدن خون قرار دارند که می تواند منجر به سکته مغزی شود.

اسپیروپولوس تأکید می کند: در صورت ابتلا به ویروس کرونا با بروز انعقاد خون، بهترین کاری که می توانید انجام دهید مصرف داروی رقیق کننده خون است. همچنین اگر علائم لخته شدن خون (درد، قرمزی، تورم) یا سکته مغزی (گیجی، سرگیجه، بی حسی) دارید، آن ها را بسیار جدی بگیرید و سریعاً به بخش اورژانس بروید. همین شرایط در مورد درد قفسه سینه و مشکل در تنفس وجود دارد، که می تواند نشان دهنده لخته شدن در ریه ها باشد، عارضه دیگری که متخصصان در بیماران کرونایی مشاهده می کنند.

تأثیرات طولانی مدت ویروس کرونا

مشخص نیست که آیا تأثیر بیماری کووید-19 بر سلامت مغز در سیستم عصبی طولانی مدت است یا خیر، اما این موضوع چیزی است که محققان امیدوارند بتوانند آن را بهتر درک کنند. به نظر می رسد برخی از عوارض مانند از دست دادن بویایی “زودگذر” تر از برخی دیگر است. سایر رویدادهای عصبی از جمله سکته مغزی، می تواند آسیب دائمی تری ایجاد کند.

چو در حال نظارت بر مطالعه ای است که قصد دارد تصویری کامل تر از آنچه که دقیقاً بین ویروس و سیستم عصبی در بیماران مبتلا به کووید-19 اتفاق می افتد، به دست آورد. مراحل بعدی تحقیق بیمارانی را که از این بیماری بهبود یافته اند دنبال می کند، تا در مورد هرگونه مسأله عصبی ماندگار بیشتر بدانند.

از آنجا که روز به روز اطلاعات جدیدی در مورد روش های مختلف تأثیر ویروس کرونا بر انسان و به ویژه مغز به دست می آید، چو می گوید نباید وحشت کنید. بیشتر افرادی که علائم ویروس کرونا را نشان می دهند، علائم کلاسیک از جمله تب، سرفه و تنگی نفس دارند. چو می افزاید: “بخش بسیار كمی از بیماران بروز مشكل در سیستم عصبی را گزارش می دهند.”

چو می گوید: “درست همانند جنگ ما به سلاح نیاز داریم، و باید اطلاعات را جمع كنیم. و علم سلاح ما در مهار این بیماری است.”

بیشتر بخوانید: خوشبختی و موفقیت، کدام یک مهم تر است؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.