مغز انسان عضوی شگفت انگیز است، که قادر به عملکردهای غافلگیرکننده ای از حافظه، مستعد آسیب دیدگی و در عین حال قابل تغییر است. مغز کارهای بسیار زیادی انجام می دهد، اما اندازه واقعی مغز چقدر است؟
در حالی که مغز انسان ساختاری شبیه به سایر پستانداران دارد، اما آنچه مغز انسان را بسیار متفاوت می کند، اندازه آن نسبت به اندازه بدن است. در حقیقت، در مقایسه با اندازه بدن، مغز انسان بسیار بزرگتر از مغز بسیاری از پستانداران دیگر نسبت به بدنشان است.
نگاهی کوتاه بر آناتومی مغز انسان
طبق گزارش کلینیک میفیلد بزرگترین قسمت مغز انسان مخ است، که به دو نیمکره تقسیم شده است. در قسمت زیرین ساقه مغز قرار دارد، و در پشت آن مخچه قرار گرفته است. خارجی ترین لایه مخ، قشر مخ است که از چهار لوب تشکیل شده است: پیشانی، آهیانه، گیجگاه و پس سری.
مانند مغز همه مهره داران، مغز انسان از سه بخش معروف به مغز پیشین، مغز میانی و مغز پسین تشکیل شده است. هر یک از این بخش ها مملو از حفره هایی به نام بطن است. مغز جلو به مخ و ساختارهای زیرین تبدیل می شود. مغز میانی بخشی از ساقه مغز شده، و مغز عقب باعث ایجاد نواحی ساقه مغز و مخچه می شود.
قشر مخ در مغز انسان بسیار بزرگ و محل تفکرات پیچیده به حساب می آید. پردازش بینایی در لوب پس سری، نزدیک پشت جمجمه انجام می شود. لوب گیجگاهی صدا و زبان را پردازش می کند، و شامل هیپوکامپ و آمیگدالاست که به ترتیب در حافظه و احساسات نقش دارند. لوب آهیانه ای حواس مختلف را ادغام می کند، و برای جهت یابی فضایی مهم است.
ساقه مغز به نخاع متصل می شود و از بصل النخاع ، پل مغزی و مغز میانی تشکیل شده است. عملکردهای اصلی ساقه مغز شامل انتقال اطلاعات بین مغز و بدن، رساندن برخی از اعصاب جمجمه به صورت و سر، و انجام عملکردهای حیاتی در کنترل قلب، تنفس و هوشیاری است.
اندازه مغز انسان
- از نظر وزن، میانگین وزن مغز انسان بالغ 1300 تا 1400 گرم، یا حدود 3 پوند می باشد.
- از نظر طول، مغز متوسط انسان حدود 15 سانتی متر طول دارد.
- برای مقایسه، وزن مغز نوزاد تازه متولد شده انسان تقریباً 350 تا 400 گرم، یا سه چهارم پوند است.
- مغز مردان بزرگتر از مغز زنان است. پس از در نظر گرفتن وزن کلی بدن، مغز مردان تقریباً 100 گرم بزرگتر از مغز زنان است.
- در زنان، قسمت هایی از لوب پیشانی و قشر لیمبیک (نواحی مرتبط با حل مسئله و تنظیم عاطفی) بزرگتر از مردان است.
- در مردان، قشر آهیانه (مربوط به ادراک فضایی) و آمیگدالا (درگیر در پردازش حافظه و پاسخ های عاطفی) بزرگتر از زنان است.
نورون ها ساختاری هستند که به عنوان عناصر سازنده مغز و سیستم عصبی عمل می کنند. در واقع، نورون ها اطلاعات را منتقل و حمل می کنند، به اعضای مختلف مغز اجازه می دهند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، و همچنین به مغز امکان ارتباط با قسمت های مختلف بدن را می دهند. محققان در حال حاضر تخمین می زنند که حدود 86 میلیارد نورون در مغز انسان وجود دارد.
آیا اندازه مغز انسان اهمیت دارد؟
بدیهی است که اندازه مغز همه انسان ها یکسان نیست. بعضی مغزها بزرگتر و بعضی دیگر کوچکتر هستند. ممکن است با خودتان فکر کنید که آیا اندازه مغز می تواند با ویژگی هایی مانند ناتوانی یا هوش مرتبط باشد.
محققان دریافته اند که در بعضی موارد می توان اندازه مغز انسان را با بیماری های خاص یا مشکلات رشدی مرتبط دانست.
به عنوان مثال، کودکان مبتلا به بیماری اوتیسم مغز بزرگتری نسبت به کودکان غیر اوتیسمی (و رشد نامتناسب اولیه مغز) دارند. بخش هیپوکامپ مغز در بزرگسالان مسنی که از بیماری آلزایمر رنج می برند، کوچکتر است. این ناحیه از مغز به شدت با حافظه در ارتباط است.
در مورد هوش چطور؟ پاسخ به این سال عمدتاً به کسی که از او سوال می پرسید، بستگی دارد. طبق یک تحلیل از میان بسیاری از مطالعاتی که مایکل مک دانیل از دانشگاه ایالت ویرجینیا به این موضوع پرداخته است، مغزهای بزرگتر با هوش بالاتر ارتباط دارند.
همه محققان لزوماً با نتیجه گیری های مک دانیل در مورد ارتباط اندازه مغز انسان با هوش وی، موافق نیستند. همچنین، این نوع مطالعات سوالات مهمی را درباره چگونگی تعریف و اندازه گیری هوش به وجود می آورد. به طور مثال، آیا باید هنگام ایجاد چنین همبستگی هایی، اندازه نسبی بدن را در نظر بگیریم، یا هنگام برآورد چنین چیزهایی باید به چه قسمت هایی از مغز نگاه کنیم.
یادآوری این نکته نیز مهم است که هنگام بررسی تفاوت های فردی در افراد، تغییرات اندازه مغز نسبتاً کم است. از دیگر عواملی که ممکن است تأثیر مهمی داشته باشند، یا نقش اصلی را ایفا کنند، تراکم نورون ها در مغز، عوامل اجتماعی و فرهنگی، و سایر تفاوت های ساختاری در داخل مغز است.
بیشتر بخوانید: نورون ها و اساس بیولوژیکی رفتارها
