در سالهای اخیر، استفاده از شبکه های اجتماعی به طور قابل توجهی افزایش یافته است. در واقع، طبق مرکز تحقیقات پیو، 72 درصد آمریکایی ها در ایالات متحده از رسانه های اجتماعی استفاده می کنند. مردم از ابزارهای شبکه های اجتماعی برای برقراری ارتباط با خانواده و دوستان، دریافت اخبار و حتی به اشتراک گذاشتن دیدگاه های سیاسی خود استفاده می کنند، که برخی از محققان در مورد ارتباط بین استفاده طولانی مدت از شبکه های اجتماعی و سلامت روان مردد هستند.
از آنجایی که استفاده از شبکه های اجتماعی هنوز هم نسبتاً جدید است، هیچ مطالعه طولانی مدتی در مورد تأثیرات رسانه های اجتماعی وجود ندارد. اما چندین مطالعه اخیر نشان می دهد که رسانه های اجتماعی به چند طریق بر سلامت روان تأثیر می گذارند.
در نتیجه، افزایش اعتماد و استفاده از شبکه های اجتماعی تعداد زیادی از آمریکایی ها را در معرض خطر افزایش احساس اضطراب، افسردگی، تنهایی، حسادت و حتی بیماری در اثر استفاده از شبکه های اجتماعی قرار می دهد.
چرا محبوبیت رسانه های اجتماعی در حال افزایش است
جدا از این واقعیت که رسانه های اجتماعی به افراد اجازه می دهد تا با خانواده و دوستانی که دور از آن ها زندگی می کنند و یا ارتباط خود را با آن ها قطع کرده اند، ارتباط برقرار کنند، همچنین یک ابزار ارتباطی حیاتی در طی پاندمی اخیر است.
در واقع، می توان گفت که ارتباط بین شبکه های اجتماعی و سلامت روان هم می تواند مثبت و هم منفی باشد.
شبکه های اجتماعی، حامی ارتباطات
در حقیقت، زمانی که شعار “در خانه بمانیم” اکثر مردم را از ملاقات های حضوری باز داشته است، افراد از رسانه های اجتماعی برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات و ارتباط با دیگران استفاده می کنند. همچنین شبکه های اجتماعی به ابزاری برای حمایت و پیوند اجتماعی تبدیل شده است.
شبکه های اجتماعی باعث می شوند افراد احساس خوبی داشته باشند
رسانه های اجتماعی افراد را مجاب به استفاده بیشتر می کنند، و افراد به سرعت درگیر بررسی پست های خود برای نظرات و لایک ها، و همچنین مرور پست های دیگران می شوند.
به عنوان مثال، استفاده از رسانه های اجتماعی گاهی مرکز پاداش مغز را با ترشح دوپامین فعال می کند. دوپامین به عنوان ماده شیمیایی برای احساس خوب شناخته می شود، که به همه چیز از رابطه جنسی و مواد مخدر گرفته تا غذا و تعاملات اجتماعی مربوط می شود.
این ترشح دوپامین به نوبه خود باعث بازگشت افراد به سمت شبکه های اجتماعی می شود، زیرا آن ها می خواهند آن تجربیات خوب را دوباره تکرار کنند.
شبکه های اجتماعی باعث افزایش عزت نفس می شوند
یکی دیگر از نتایج مثبت مربوط به ارتباط شبکه های اجتماعی و سلامت روان این است که رسانه های اجتماعی می توانند باعث افزایش عزت نفس شوند، خصوصاً اگر شخصی به صورت آنلاین مورد تایید دیگران باشد، یا تعداد زیادی لایک یا تعامل با پست های خود بدست آورد.
به همین ترتیب، از طریق رسانه های اجتماعی برخی از افراد می توانند بخش هایی از هویت خود را که برای آن ها چالش برانگیز است، به اشتراک بگذارند.
رسانه های اجتماعی می توانند به ویژه برای افرادی که اختلال اضطراب اجتماعی دارند، و برای تعامل شخصی با دیگران تلاش می کنند، مفید باشند.
تأثیرات منفی رسانه های اجتماعی بر سلامت روان
محققان در حال یافتن تأثیرات منفی شبکه های اجتماعی، به ویژه در مورد سلامت روان فرد هستند.
استفاده از شبکه های اجتماعی ممکن است در افسردگی نقش داشته باشد
در حقیقت، فناوری که قرار است افراد را به یکدیگر نزدیک کند، می تواند نتیجه عکس داشته باشد، به ویژه هنگامی که اختلافات در فضای مجازی بروز می کند. تعدادی از پیامدهای منفی ارتباط شبکه های مجازی و سلامت روان این است که شبکه های اجتماعی با افسردگی، اضطراب و تنهایی پیوند خورده اند. شبکه های اجتماعی حتی می توانند احساس انزوا و تنهایی بیشتری در افراد ایجاد کنند.
در همین حقیقت، مطالعه گسترده ای نشان داد که کاربران گاه به گاه شبکه های اجتماعی سه برابر کمتر از کاربران دائمی، علائم افسردگی را تجربه می کنند.
شبکه های اجتماعی ممکن است به عزت نفس شما لطمه وارد کند
گذشته از خطرات فزاینده افسردگی و اضطراب، رسانه های اجتماعی به روش های دیگری نیز بر سلامت روان تأثیر می گذارند.
به عنوان مثال، رسانه های اجتماعی می توانند احساس ناکافی بودن در مورد زندگی و ظاهر را در فرد ایجاد کنند. حتی اگر بدانید تصاویری که به صورت آنلاین مشاهده می کنید دستکاری شده، باز هم می تواند باعث احساس تزلزل، حسادت و نارضایتی شود.
ترس از دست دادن
یکی دیگر از پدیده های مربوط به ارتباط شبکه های اجتماعی و سلامت روان، “ترس از دست دادن” است. در نتیجه، به نظر می رسد رسانه های اجتماعی مانند فیس بوک و اینستاگرام ترس از دست دادن چیزی، یا این حس را که افراد دیگر زندگی بهتری از شما دارند، تشدید می کنند.
در موارد شدید، ترس از دست دادن می تواند باعث شود شما به تلفن خود وابسته شوید، و به طور مداوم برنامه های خود را بروزرسانی می کنید، یا به هر پیغام و هشداری واکنش نشان دهید.
شبکه های اجتماعی می توانند منجر به خودشیفتگی فرد شوند
همچنین استفاده از شبکه های اجتماعی می تواند باعث خودشیفتگی افراد شود. به اشتراک گذاشتن سلفی های بی پایان و همچنین محرمانه ترین افکار خود در شبکه های اجتماعی می تواند یک خودمحوری ناسالم ایجاد کند، که باعث می شود به جای ساختن خاطرات با دوستان و اعضای خانواده خود در زندگی واقعی، روی ساخت تصاویر مجازی خود تمرکز کنید.
در حقیقت، تلاش شدید برای درگیر شدن در مدیریت تأثیر یا به دست آوردن اعتبار خارجی می تواند هزینه های روانی داشته باشد، به ویژه اگر تأیید مورد نظر شما هرگز دریافت نشود. در نهایت، عدم بازخورد مثبت آنلاین می تواند منجر به خودناباوری و تنفر از خود شود.
شبکه های اجتماعی ممکن است به عنوان یک مکانیزم سازگاری ناسالم استفاده شوند
تأثیر عمده دیگری که از ارتباط بین شبکه های اجتماعی و سلامت روان ناشی می شود این است که می تواند به روشی ناسالم برای کنار آمدن با احساسات یا عواطف ناخوشایند تبدیل شود.
به عنوان مثال، اگر هنگام احساس ناراحتی، تنهایی یا بی حوصلگی به رسانه های اجتماعی روی می آورید، به طور بالقوه از رسانه های اجتماعی به عنوان راهی برای حواس پرتی از احساسات ناخوشایند استفاده می کنید.
در نهایت، رسانه های اجتماعی روشی بسیار ضعیف برای تسکین نفس شما می شوند، به خصوص به این دلیل که استفاده از رسانه های اجتماعی غالباً می تواند باعث بدتر شدن شما به جای بهتر شدن شود.
سخن آخر
به نحوه ارتباط شبکه های اجتماعی و سلامت روان در خود دقت کنید. اگر مدت زمان قابل توجهی را در شبکه های اجتماعی می گذرانید، و احساس ناراحتی، نارضایتی، ناامیدی و تنهایی می کنید، و شبکه های اجتماعی زندگی و روابط شما را تحت تأثیر قرار می دهد، شاید زمان ارزیابی مجدد عادت های آنلاین خود فرا رسیده باشد.
بدین معنا که باید تعادل بیشتری در زندگی خود پیدا کنید، به طور مثال زمان سپری شده در رسانه های اجتماعی یا گذاشتن پست در صفحه شخصی خود را محدود کنید.
اگر متوجه شدید که حتی پس از تنظیم زمان استفاده از شبکه های اجتماعی، هنوز علائم افسردگی یا اضطراب را تجربه می کنید، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید تا بتوانید توسط او ارزیابی شوید. با درمان مناسب، به زودی احساس بهتری خواهید داشت.
مقالات بیشتر: ارتباط نوع تیپ شخصیتی با سلامتی افراد
